Motosikletlerimizde amortisörlerimiz aracımızın en hızlı hareket eden parçalarından birisidir.
Çukur ve tümseklere inanılmaz hızlarda tepkiler verebilirler. Bu hızlara bakarak ne kadar önemli bir vazife icra ettiklerinin anlaşılması biraz daha kolaylaşabilir.
Sizlere 120-70-17 lastik çapında 28 derece rake açısına sahip bir motosikletin 30-65-95 km hızla seyrederken 2,5 -5- 10 cm lik dik kenarlı bir engele çarptığında ne hızlarda kapanma eğilimine girdiğini açıklamaya çalışacağım.
h= tümsek yüksekliği R = lastiğimizin dış radiusu ( yarı çapı ) 120-70-17 için çap 60 cm yarı çap R = 30 cm
Hesaplamamızı yapabilmemiz için "d" değerine ihtiyacımız var. Bu lastiğin tümseğe tırmanışı sırasında geçen mesafeyi ifade ediyor.
Bunun için d=√ (2hR - h²) formulüne ihtiyacımız var.
X = amortisörün kapanırken ulaşacağı hız.
cos28 =0,882.... (sabit değer )
X=(v.h)/d.cos28
X=(v.h)/ ( √ (2hR - h²) cos 28 )
v=seyir hızı ------- h= tümsek yüksekliği ------- cos 28 = 0,882... ------- R=30cm
Aşşağıdaki tabloyu doğrulamak için formulden faydalanabilirsiniz.
Hesaplamamızı cm üzerinden yapacağımız için motosikletimizin hızını da cm cinsinden baz almamız gerekiyor. 1 km = 100.000 cm
Yandaki tabloda gördüğünüz hızlar ön tekerleğimizin dik kenarlı bir tümseğe çarptığında kapanma yönüne doğru saniyede kaç cm hızla hareket ettiğini takribi olarak göstermektedir. Rakamlar ortalama olarak düşünülmelidir.
Tabdoldan örnek vermek gerekirse 65 km hızla ilerlerken 5 cm bir tümseğe çarptığımızda amortisörümüz saniyede 6,2 metre yol katedebilicek hızda içeri doğru kapanıyor. 95 km hızda 10 cm yüksekliğinde bir tümseğe çarptığında ise kapanma hızı 13,41 mt / sn hızla yani saniyede 13,41 metre yol alabilick hızda kapanmaya başlıyor. ( kapanma hızı saatte 48 km )
İşin matematiğine girince amortisörlerin ne kadar ciddi bir görev üstlendiğini anlamak biraz daha kolaylaşabiliyor.
Lütfen sizi hayata bağlayan amortisörlerinizin kıymetini bilin. Tüm bu zorlu şartlar ile milyonlarca kere baş edebilmesi içerisindeki amorsitör yayı ve amortisör yağı ile gerçekleşiyor...
Bu yazıyı hazırlamak için gereken formüller , California Scientific sitesinde daha önce yapılmış bir çalışmadan faydalanılarak hazırlanmıştır.
Keyifli ,kazasız ve güvenli sürüşler.
Motoface